Bước 1:

Bài tập thở bụng

Đây là bước khởi động giúp chuẩn bị cho các mạch bạch huyết ở sâu vùng bụng tiếp nhận lượng dịch sẽ di chuyển khi mát-xa.

• Ngồi và đặt hai tay trên bụng
• Hít sâu vào bằng mũi và phình bụng
• Thở mạnh ra bằng miệng đồng thời hai tay ép vào bụng
• Lặp lại 3 lần

Nếu không đau bụng, kết hợp bài tập hít thở sâu này với các động tác giúp co cơ bụng dưới đây:

• Nằm ngữa trên sàn nhà hoặc giường
• Co gối và đặt hai bàn chân trên sàn
• Đặt hai tay lên đùi
• Hít sâu vào bằng mũi và phình bụng
• Thở mạnh ra bằng miệng đồng thời hai tay ép vào bụng
• Lặp lại 3 lần

Bài tập này giúp thở ra gắng sức kết hợp co cơ bụng giúp cải thiện tuần hoàn và luân chuyển bạch huyết.

Bước 2:

Mát- xa hạch bạch huyết vùng cổ

• Sờ và cảm nhận vùng hõm phía trên xương đòn hai bên

Dùng đầu ngón tay, ấn nhẹ xuống vùng hõm này, như đang đẩy dịch phía sau xương đòn.

Bước 6:

• Lặp lại bước 4, và di chuyển bàn tay xuống lần nữa, vuốt ngang vú
• Lặp lại 5 lần.

Lặp lại bước 2 và 3 (Mát- xa hạch bạch huyết vùng cổ và nách) mỗi vị trí 2 đến 3 lần.

Chặng thứ hai –THÂN NGƯỜI

Từ nách về bẹn về bên bệnh

Bước 7: Mát-xa hạch bạch huyết bẹn cùng bên bệnh

• Hạch vùng bện nằm ở ngay bên dưới nếp bẹn
• Dùng tay này đặt trên tay kia, vuốt từ ngay dưới nếp bẹn, qua phần trên đùi về phía rốn, vừa vuốt, vừa ấn nhẹ và ấn lên
• Lặp lại 10 lần

Bước 8: Mát- xa mạch bạch huyết vùng bụng cùng bên bệnh

• Vuốt bằng các bước ngắn, hai tay đặt trên bụng phía bên bệnh, vuốt dọc theo hông xuống về phía bẹn
• Ngừng lại ở ngay trên nếp bẹn
• Lặp lại 5 lần

Bước 9: Mát – xa hạch vùng hông cùng phia bên bệnh

• Vuốt từ vùng phía sau hông về hạch bẹn cùng bên bệnh
• Ngưng lại ở ngay trên nếp bẹn
• Lặp lại 5 lần

Nếu không thể với tới vùng phía sau hông, dùng một khăn tắm hoặc cây cọ lưng cán dài quấn khăn

Bước 10: Mát-xa từ nách đến bẹn cùng bên

• Vuốt các bước ngắn, Bắt đầu từ hõm nách và dần xuống hạch vùng bẹn
• Ngưng lại ở ngay trên nếp bẹn
• Lặp lại 5 lần (hoặc nhiều hơn nếu phù ở vùng này)

Bước 11,12 và 13: Lặp lại bước 7, 2 và 3 (Mát-xa hạch bạch huyết vùng bẹn, cổ và nách)

• Mỗi vị trí 2 đến 3 lần

Chặng thứ ba – CÁNH TAY

Từ phía tay bệnh, qua vai, hướng về cổ

Bước 14: Vuốt vùng sau vai bên bệnh, hướng lên và về phía hạch cổ

• Lặp lại 5 lần

• Có thể bắt chéo hai tay trước cổ để thực hiện động tác này dễ hơn.
• Lặp lại 10 lần

CHÚ Ý: Nếu có đặt buồng tiêm dưới da, không mát-xa cổ phía bên đó

Bước 3:

Mát-xa hạch vùng nách

• Thực hiện với bên bệnh trước
• Mắt- xa sâu vào hõm nách về phía thân mình, nâng bàn tay lên và hướng về phía thân người.
• Lặp lại 10 lần cho mỗi bên.

Để mát-xa vào hõm nách tốt hơn, nâng cao cánh tay hoặc tựa cánh tay vào tường.

Chặng thứ nhất – NGỰC

Từ tay bệnh về nách đổi bên

Bước 4:

• Vuốt các bước ngắn, bằng toàn bộ lòng bàn tay, vuốt ngang vùng phía trên ngực, ngay dưới xương đòn.
• Di chuyển từ bên bệnh về đổi bên
• Khi qua khỏi đường giữa, có thể đổi tay để dễ thực hiện hơn, chuyển từ động tác đảy sang ấn nhẹ.
• Lặp lại 5 lần.

Bước 5:

• Lặp lại bước 4, nhưng di chuyển vị trí bàn tay xuống vuốt ngang mức trên vú
• Lặp lại 5 lần

  Đẩy dịch qua mô sẹo có thể khó khăn.

  Nếu có nhiều mô sẹo, nên dành nhiều thời gian hơn để mát-xa vùng này.

  Nếu không thể với tới lưng, dùng cây cọ lưng cán dài quấn khăn để mát-xa

  Bước 15: Vuốt từ mặt ngoài phần trên cánh tay bên bệnh lên sau vai, sau đó hướng về hạch cổ

• Lặp lại 5 lần

• Bước 16: Vuốt từ mặt trong cánh tay, hướng lên về sau vai, không vuốt về phía nách. Vuốt từ phía trong cánh tay, về sau cánh tay đến sau vai.

• Có thể mát xa bằng mặt lưng của lòng bàn tay, cánh tay để xuối theo người, hoặc giơ cao tay và vuốt xuống về phía vai
• Lặp lại 5 lần

• Bước 17: Vuốt từ mặt trước của cánh tay về phía sau vai rồi hướng về cổ. Lặp lại 5 lần

  Bước 18: Lặp lại bước 2, 3 và 7 (mát-xa hạch bạch huyết vùng cổ, nách và bẹn). Mỗi vị trí 2 đến 3 lần.

  Bước 19: Mát- xa hạch bạch huyết phía trên và phía trong khủy tay

• Dùng ngón tay cái vuốt hướng lên 5 lần ngay phía trên xương khuỷu tay, và 5 lần ngay phía dưới xương khuỷu tay.

• Bước 20 và 21: Lòng bàn tay bên bệnh ngửa

   lên, mát –xa cẳng tay từ cổ tay đến khuỷu tay

• Lặp lại 5 lần (hoặc nhiều hơn nếu phù ở vùng này)

• Bước 22: Vuốt nhẹ mặt lưng bàn tay về phía cổ tay

• Lặp lại 5 lần

• Bước 23: Mát-xa mặt lưng và mặt bên của mỗi ngón tay, từ ngón tay đến bàn tay.

  Bước 24: Kết hợp các bước trên, mát- xa nhẹ từ bàn tay đến hết cánh tay

• Hãy nhớ mát-xa hạch ở khuỷu tay khi vuốt hướng lên
• Vuốt vùng sau vai, hướng lên và về phía hạch cổ

• Bước 25: Lặp lại bước 2,3 và 7 (mát-xa hạch bạch huyết vùng cổ, nách và bẹn). Mỗi vị trí 2 đến 3 lần.

  Bạn đã hoàn thành! Nếu có thời gian: Lặp lại bước 1 Bài tập thở Nằm và đặt tay bên bệnh trên gối trong 5 -10 phút, nắm và xòe bàn tay xen kẽ.

Tài liệu tham khảo

1. Investigating the Short-Term Effects of Manual Lymphatic Drainage and Compression Garment Therapies on Lymphatic Function Using Near-Infrared Imaging. C Lopera and others. Lymphatic Research and Biology, 2017, Jul 27